دفتر بودجه وزارت آموزش و پرورش

وبلاگ غیر رسمی دفتر بودجه و گروههای بودجه استانها

دفتر بودجه وزارت آموزش و پرورش

وبلاگ غیر رسمی دفتر بودجه و گروههای بودجه استانها

50 نکته در مورد بهره وری

50نکته در مورد بهره وری 

۱)مفهوم بهره وری را در مدرسه و دبیرستان برای مان خوب تعریف نکردند , در خانه هم اشاره ای به آن نشد , نه پدر چیزی گفت و نه مادر !  اما یقیناً در حرکات و گفتار و نصایح آنان پیامها و نکاتی از بهره وری وجود داشت اما پنهان و غیر مستقیم

ادامه ........


2)چرا علیرغم صحبت ها ی زیادی که در ارتباط با بهره وری انجام شده است با وجود کثرت گوینده ها و شنونده ها , هنوز اجرای بهره وری در بخش های مختلف اقتصادی , اجتماعی و فرهنگی کشور محقق نشده است . شاید به این دلیل باشد که هنگام شنیدن امر تفکر صورت نمی گیردو بیشتر عمل شنیدن اتفاق می افتد تا فهمیدن  و یا گویندگان به صحبت های خود اعتقاد و باور ندارند .

3)بهره وری از دیدگاه افراد دارای معانی مختلفی می باشد و هر کس تعریفی از آن را ارائه می نماید , سمینارها , کنفرانس ها , جلسات سخنرانی و مطالب زیادی در مورد بهره وری انجام شده است لیکن مفهوم و معنای آن بدرستی برای اکثر افراد جامعه تفهیم نشده است و رشد و بهبودی در مورد      بهره وری بطور محسوس در کشورما مشاهده نمی شود و این یکی از نکات بهره وری است  .

4)جهت استفاده بهینه از اوقات فراغت خانواده ها مانند میهمانی ها , دور هم جمع شدن ها و در گردش های خانوادگی  باید طوری برنامه ریزی کرد که اطلاعات , اخبار , تجربیات و نکات علمی مورد بحث و بررسی واقع شوند تا از تجربیات , اندوخته ها , دانش و معلومات همدیگر بهره مند شویم و اوقاتمان به بطالت نگذرد و این یکی از نکات بهره وری است .

5)اگر میهمانی ها و اجتماعات خانوادگی خود را طوری برنامه ریزی کنیم که از وجود و توان فرزندانمان به نحو مناسب استفاده کنیم و در کارها از مشارکت آنها استفاده نمائیم , باعث اتکا به نفس وخود ساختگی فرزندانمان شده ایم و این موضوع موجب بهره ور شدن فرزندان مان خواهد شد .

6)استفاده از تجربیات و اندوخته های نسل های گذشته در جهت بهبود کارهایمان همواره مورد تاکید می باشد بر این اساس در شروع و انجام هر کاری باید به گذشته و تجربیات پیشینیان مراجعه نمود و یافته ها , تجربیات و اختراعات گذشتگان را بازنگری کنیم تا کارهای بهتری ارائه نمائیم . و این نکته دیگری از بهره وری است .

7)سعادت , خوشبختی و بهروزی هر ملتی وابسته به کار و تلاش همه اقشار جامعه می باشد و بهره وری معیاری برای ارزیابی عملکرد این فعالیت ها و تلاش ها در بخش های مختلف اقتصادی , اجتماعی و فرهنگی می باشد. بر این اساس طبیعی است جوامعی که مردمی سخت کوش و فعال و تلاشگر دارند از بهره وری بالایی برخوردار خواهند بود . و این یک پیام بهره وری است . 

8)اگر مردم جامعه ای بر اساس فرهنگ , آداب و عادات اجتماعی خود افرادی فعال , تلاشگر و پر کار باشند و از یافته های علم و دانش و فن آوری های نوین در امور اقتصادی , اجتماعی و فرهنگی خود بهره مند شوند قطعاً ازجامعه ای با بهره وری بالا برخوردار خواهند بود و در نهایت به در آمد , سود و حقوق و مزایای بیشتری خواهند رسید بنا بر این افراد آن جامعه در بلند مدت دارای رفاه و آسایش بیشتری خواهند شد . و این یکی  از پیام های مهم بهره وری است .

9)امروزه بهره وری فراتر از یک معیار , به عنوان یک فرهنگ و نگرش به کار و زندگی مطرح می شود و بهبود آن منشاء اصلی توسعه اقتصادی , اجتماعی و فرهنگی کشورها محسوب می شود . بنا بر این باید کوشید تا این فرهنگ و نگرش به کار و زندگی را در تک تک افراد کشور ترویج داد تا   زمینه های بهبود و ارتقاء بهره وری در بخش های مختلف جامعه ایجاد گردد .

10)ارتقاء و بهبود بهره وری بر پدیده های اصلی اقتصادی , اجتماعی , فرهنگی و سیاسی جامعه مانند کاهش تورم , افزایش درآمد سرانه , درآمد ملی , افزایش سطح رفاه عمومی , افزایش سطح اشتغال , افزایش توان رقابت سیاسی و اقتصادی اثرات وسیعی دارد . بر این اساس اگر در کشوری جهت ارتقاء و بهبود بهروه وری در بخش های مختلف اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی اقدامات اساسی صورت گیرد اثرات و نتایج مثبتی بدست خواهد آمد و در یک جمله افراد آن جامعه از درآمد بالا و رفاه عمومی بیشتری برخوردار خواهند بود و زندگی راحتی خواهند داشت . و این یکی دیگر از نکات مهم       بهره وری است .

11)امروزه تقریباً تمامی کشورهای توسعه یافته و برخی از کشورهای در حال توسعه , سرمایه گذاریهای زیادی را در جهت بهبود و ارتقاء بهره وری در سطوح ملی , منطقه ای , بخشی , موسسات و سازمانها و حتی افراد انجام داده اند و رشد و توسعه روز افزون خود را مرهون توجه و نگرش صحیح به مسئله بهره وری و بهبود آن می دانند .

12)در کشور ما اهمیت و ارزش بهره وری و بهبود آن به درستی شناخته نشده است در حالی که یکی از مشکلات عمده که گریبانگیر تمامی بخش ها و سطوح جامعه می باشد عدم کارایی و بهره وری بخش های مختلف جامعه می باشد . بر این اساس باید اقدامات اساسی در جهت فرهنگ سازی و ایجاد بسترهای مناسب نسبت به بهره وری در کشور ایجاد شود .

13)در کشور ما هنوز فرهنگ و نگرش بهره وری برجامعه حاکم نشده و باید پذیرفت که بهره وری جامعه از فعالیت های روزمره خانوار گرفته تا فعالیت های بزرگ اقتصادی حتی نسبت به بسیاری از کشورهای در حال توسعه نیز کمتر است بر این اساس ضروری است که در این زمینه قدم های اساسی و موثری بر داشته شود .

14)بهره وری معیاری برای ارزیابی عملکرد و تعیین میزان موفقیت یا ناکامی در رسیدن به اهداف یک شرکت , سازمان , موسسه و یک کشور با توجه به مصرف منابع می باشد . بنا بر این اگر شرکتی یا موسسه ای و یا کشوری با توجه به مصرف مقدار مشخص منابع دارای بهره وری خوبی باشد از موقعیت و عملکرد مناسبی برخوردار خواهد شد .

15)بهره وری شاخصی است که با استفاده از آن می توان پیوند میان مهارت ها و انگیزه , منابع انسانی , تکنولوژی , مواد اولیه , سرمایه , مدیریت و شرایط محیطی را تحلیل و بررسی کرد

16)افزایش بهره وری ملی برآیند افزایش بهره وری در سازمانها , موسسات , بنگاههای اقتصادی و حتی تک تک افراد یک کشور می باشد و سطح آن را می توان به عنوان معیاری برای سنجش پیشرفت و توسعه یک کشور در مقایسه با سایر کشورها در نظر گرفت .

17)درسطوح سازمانها,موسسات و شرکت ها بهره وری محور اصلی رقابت برای ایجاد ارزش افزوده بیشتر می باشد . بنا بر این موسسه و شرکتی که ارزش افزوده زیادی ایجاد می کند از بهره وری بیشتری  برخوردار خواهد شد .

18)بهره وری در زندگی فردی به معنی استفاده بهینه از زمان , مکان , روابط , دارائیهای شخصی و خلاصه تمامی امکانات برای پیشرفت و فراهم نمودن زندگی مناسب با رفاه بیشر می باشد . بنا بر این افرادی که دنبال پیشرفت هستند و می خواهند زندگی مناسب با رفاه بیشتر داشته باشند باید از زمان  ( عمر خود ) , وجود , دارائیها , امکانات و روابط خود استفاده بهینه  نمایند . و این یکی از پیام های مهم بهره وری است . 

19)برای بهره ور بودن باید باور و اعتقاد داشته باشیم که امروز , بهتر از دیروز و فردا بهتر از امروز می توان عمل کرد و این مطلب همان فرمایش حضرت علی ( ع ) که میفرماید هر کسی دو روز اش مثل هم باشد زیان دیده است بر این اساس باید سعی و تلاش نمود که هر روزمان بهتر از دیروز مان باشد و این هم یک پیام بهره وری است .

20)تحصیلات ,آموزش,وضعیت جسمانی وشرایط سنی ازجمله متغیرهایی هستندکه برکیفیت و کمیت کاراثرمی گذارند براین اساس جهت انجام کارها به نحو مطلوب وبه حدکافی بایدسعی و تلاش نمودکه تحصیلات وآموزش های لازم را دید و با تن سالم ودر سنین جوانی اقدامات موثری را انجام داد .

21)واضح و روشن است که نیروی انسانی , مهمترین عامل در بهبود و ارتقاء بهره وری می باشد بر این اساس به عوامل انسانی در هر سازمان و موسسه و شرکتی باید به عنوان مهم ترین عامل رشد و ارتقاء بهره وری توجه نمود و در جهت ارتقاء سطح تحصیلات , دانش , آگاهی و مهارت های افراد سعی و کوشش نمود , تا نیروهای کارآمد , خلاق , متفکر و تلاشگر تربیت نمائیم . و این یکی از پیام های مهم بهره وری است .

22)بهره وری , زندگی ما را شیرین تر و لذت بخش تر می کند و اگر بهره وری بطور مستمر در حال بهبود باشد سطح زندگی ما با بالا رفتن کیفیت کالاها و خدمات عرضه شده ارتقاء پیدا می کند  .

23)روشها و فنون مدیریتی از جمله عوامل کلیدی بهبود بهره وری محسوب می شوند لیکن بدون توجه به منابع انسانی هرگز نمی توان از روشها و فنون مدیریتی بطور موثر و کارآمد استفاده نمود . از اساسی ترین علل موفقیت کشورهای توسعه یافته و یا در حال توسعه توجه و تاکید بر عوامل انسانی می باشد . و این یکی از مهم ترین پیام های بهره وری است که بدون توجه و اهمیت دادن به منابع انسانی رشد و توسعه ای پایدار ایجاد نمی شود . و این ازاساسی ترین پیام های بهره وری است .

24)ایجاد دیدگاه و نگرش مثبت نسبت به بهره وری در هر مجموعه ای نیازمند بستر سازی و ایجاد زیر بناهای لازم در سطح آن مجموعه می باشد . بر این اساس اجرای برنامه های ویژه برای بهبود بهره وری بدون پرداختن به تغییر دیدگاه , نگرش و فرهنگ سازی اگر چه ممکن است در کوتاه مدت دست آوردی به همراه داشته باشد اما در بلند مدت نمی تواند ضامن بهبود مستمر در بهره وری باشد بنا بر این پرداختن به بهره وری و بهبود آن باید در تفکر و ذهنیت کلیه افراد جامعه ایجاد شود و بعنوان یک فرهنگ مورد قبول جامعه قرار گیرد.

25)برای بسیاری از افراد جامعه بویژه کارکنان واژه بهره وری مفهومی منفی در بر دارد و در اغلب موارد معنای افزایش کار و کاهش تعداد کارکنان را در ذهن آنها القا می کند و عموماً افراد به اهمیت ارتباط میان بهره وری و سلامت  و سعادت جامعه و خود آگاه نیستند بر این اساس از وظایف اولیه صاحب نظران , کارشناسان و مسئولین امور ارتقاء سطح آگاهی در بین کلیه آحادجامعه بویژه کارکنان می باشد .

26)آشنایی با وظایف مربوطه در هر کاری که فرد به عهده می گیرد از اساسی ترین و مهمترین اصول کاری می باشد و اگر کلیه افراد جامعه نسبت به حرفه و شغلی که انتخاب می کنند علاقه مند باشند و آموزش های لازم را در جهت انجام وظایف محوله به نحو احسن فرا گیرند در انجام امور از بهره وری بالا تری برخوردار خواهند بود و این امر موجب ثبات و رضایت شغلی برای افراد می شود و اگر این موضوع در کلیه سطوح مختلف جامعه عملی شود  جامعه ای با بهره وری بالا بوجود می آید و همه افراد در آسایش و آرامش زندگی خواهند نمود .

27)به لحاظ عدم آگاهی کامل افراد جامعه از مفاهیم بهره وری برداشت های نادرستی بعضاً از   بهره وری و بهبود آن میشود بطور مثال عده ای بهره وری را بعنوان سخت تر کار کردن می دانند در صورتیکه معنا و مفهوم بهره وری در ارتباط با کار کردن چیز دیگری است . بهره وری را می توان هوشیارانه و آگاهانه تر کار کردن بیان کرد نه سخت تر کار کردن .

28)اگر سازمانی بخواهد به بهبود بهره وری مستمر و پایدار دست یابد باید برای بهره وری و بهبود آن اهمیت استراتژیک قائل شود و به بهبود بهره وری به عنوان یک فرایند مدیریتی نگاه کند . چون فرایند مدیریتی , فرایندی مستمر , پیوسته و پایدار بوده و هنکامیکه شکل گرفت به طور مداوم و لاینفک به عملکرد سازمانی تبدیل می شود و بر خلاف برنامه به یک دوره زمانی خاص محدود نمی شود .

29)بهره وری قبل از اینکه بعنوان یک شاخص اقتصادی و یا عامل توسعه مطرح شود یک فرهنگ است . برای اینکه بهره وری در یک جامعه پایگاهی پیدا کرده و ماندگار شود و در متن عقاید و سنت های بومی ریشه بدواند . باید نه تنها به عنوان یک معیار اقتصادی صرف , بلکه بعنوان یک اندیشه و تفکر قلمداد شود .

30)همیشه این باور وجود دارد که هر فرد در حالت عادی دارای استعدادها , قابلیت ها و ظرفیت هایی از قبیل : خلاقیت  , نوع آوری , ابتکار , اختراع , مدیریت , رشد و ترقی و همچنین ویژگیهای خاصی می باشد که بر اثر پرورش و آموزش های صحیح و مناسب می توان این استعدادها , قابلیت ها و ظرفیت ها را به مرحله ظهور رساند و موجب رشد و بهبود بهره وری نیروی انسانی گردید . بنا بر این از جمله مهمترین ابزار های رشد و بهبود بهره وری توجه به آموزش و پرورش هدفمند نیروی انسانی می باشد .

31)بهره وری مفهومی است جامع و کلی که افزایش و بهبود آن به عنوان یک اصل ضروری در جهت ارتقاء کیفیت کالا ها و خدمات , سطح زندگی افراد , رفاه بیشتر , آرامش و آسایش انسانها از اهداف اصلی برای کشور های جهان محسوب می شود . به دلیل اهمیت موضوع , افزایش آن همواره مد نظر دست اندرکاران سیاست , اقتصاد و دولتمران بوده و می باشد .

32)ارزیابی بهره وری در سطح کلان راهنمای خوبی برای صاحب نظران و سیاست گذاران , جهت تعیین سیاست های حقوق و دستمزد , مقابله با تورم , استفاده بهینه از منابع نیروی انسانی , مواد اولیه و انرژی هر کشوری می باشد .

33)ارزیابی بهره وری در سطح خرد ( شرکت ها و موسسات تولیدی و خدماتی ) کمک و راهنمای خوبی در برنامه ریزی ها و تثبیت فعالیتها برای دستیابی به عملکرد بهینه , کسب  سود بیشتر و   دست یابی به بازارهای جهانی می باشد و این موضوع بیانگر اهمیت بهره وری و بهبود آن می باشد .

34)بهره وری را روشی برای استفاده هوشمندانه و خردمندانه از مواهب خدا دادی برای بدست آوردن بهترین نتیجه و بالاترین مطلوبیت می دانند بدین ترتیب بهره وری دیگر از حد یک تعریف ساده که رابطه بین ستاده و داده ها می باشد بالا تر رفته و آن قدر عمیق می شود که می توان گفت ریشه در اندیشه ها , باورها و فرهنگ دارد .

35)تعریف بهره وری متناسب با سطح دانش , آگاهی و فرهنگ مخاطبین و گروهی است که  می خواهند با بهره وری کار کنند و هرچه اطلاعات , آگاهی و دانش مخاطبین بیشتر باشد نیاز به تعریفی علمی تر و عمیق تر برای واژه بهره وری می باشد .

36)در ادیان الهی نیز به نوعی به مفاهیم بهره وری اشاره شده است بطوریکه بر اساس آئین زرتشت چنانچه افرادی دارای فکر و اندیشه خوبی باشند (پندار نیک) و گفتار و بیانات بهتری ارائه نمایند (گفتار نیک) و در نهایت اعمال و کردارشان مناسب و پسندیده باشد (کردار نیک) از اجر اخروی و دنیوی زیادی برخوردار خواهند شد و این گونه افراد همانا بهره ور ترین افراد جامعه می باشند .

37)بهره وری را جمع اثر بخشی و کارایی می دادند . اثر بخشی یعنی انجام کارهای درست به عبارتی دیگر اثر بخشی عبارت است از درجه و میزان نیل به اهداف تعیین شده و کارایی یعنی انجام درست کارها به عبارتی دیگر نسبت بازده واقعی بدست آمده به باز دهی استاندارد تعین شده ( مورد انتظار ) . بر این اساس بهره وری , نه تنها بیانگر این است که با انجام درست کارها به حداکثر کارایی      دست یابیم بلکه این معنا نیز می باشد که با انجام کارهای درست به حداکثر اثر بخشی برسیم .

38)مدیران می توانند با اجرای طرحهای لازم و ایجاد انگیزش در کارکنان از طریق پاداش , تفویض اختیارات , ایجاد فضایی دوستانه و صمیمانه و روابطی مبتنی بر همکاری بین کارگران و خود در بهبود بهره وری موثر باشند . بدین ترتیب تدابیر مذکور , کارگران را تشویق می کند تا وظیفه خود را با اراده انجام دهند و به کارگرانی کاردان , مفید و موثر تبدیل شوند .

39)بهره وری بالا در شرکت ها  و موسسات هر کشوری سبب می شود که کالا ها و خدمات تولید شده در آن کشور از حداقل قیمت تمام شده و حد اکثر کیفیت و مطلوبیت برخوردار باشد و این امر موجب برتری بر رقبا و تصاحب سهم بیشتر از بازارهای مصرف داخلی و خارجی می شود .

 40)اگر شرکتی محصولاتی با قیمت تمام شده پائین تر و با حداکثر کیفیت و مطلوبیت را تولید و عرضه نماید  با این اقدام  بهترین و موثر ترین تبلیغ را به نفع خود انجام می دهد و آوازه شهرتش را به اقصی نقاط عالم می کشاند و علامت تجاری آن شرکت اطمینان خاطری برای مصرف کنندگانش خواهد بود .

41)عامل اصلی پیشرفت , ترقی و بالندگی یک جامعه زنده و پویا نیروی انسانی آن جامعه می باشد . نیروی انسانی  آموزش دیده ماهر ودارای انگیزه است که می تواند با ترکیب مطلوب منابع مادی و استفاده بهینه از آنها معجزه  بیافریند .

42)نیروی انسانی واجد شرایط و دارای صلاحیت بزرگترین سرمایه در شرکت را تشکیل میدهد و این هنر مسئولین و مدیران شرکت است که بتوانند از این منبع سرشار الهی بطور بهینه استفاده نمایند. و قطعاً از این ره گذر سایر منابع نیز بطور بهینه و مناسب مورد استفاده واقع می شوند .

43)اگر از مدیران شرکت ها پرسیده شود که در صورت از دست دادن نیمی از منابع مادی مثل تاسیسات , ماشین آلات و ساختمانهای خود چه میکنند در پاسخ راههای تجدید آنها را در اسرع وقت بر خواهند شمرد مثل دریافت وام , انتشار اوراق قرضه , انتشار سهام , پیش فروش محصولات و غیره لیکن اگر از آنان سئوال شود که در صورت از دست دادن نیمی از نیروی انسانی آموزش دیده و کار آزموده  شرکت خود چه خواهند کرد مطمئناً پاسخی نخواهند داشت زیرا بهترین پاسخ در این مورد سکوت است .

44)نیروی انسانی کار آمد چیزی نیست که بتوان  به سادگی آن را همچون ماشین آلات از جائی دیگر تامین کرد . استخدام , آموزش , سپس کارآموزی و در نهایت کسب و انباشت تجربه کافی , نیاز به زمان و فرایند طولانی دارد . لذا اگر عامل نیروی انسانی هر کشوری را مایه بقاء , بالندگی و پیشرفت ویا علت رکود , زوال و عقب ماندگی آن کشور بدانیم . بر این اساس می بایست  در هر کشوری , شرکتی و خانواده ای سعی شوددرتربیت , آموزش , انگیزش , پرورش و حفظ نیروی انسانی نهایت سعی و تلاش بعمل آید .

45)اصول پنج گانه 5S  از جمله برنامه هائی است که بعنوان یکی از ابزارهای اصلی بهبود و ارتقاء بهره وری به شمار می آید بطوریکه پیاده سازی اصول  5S  در محیط کار را می توان نقطه شروع  بهره وری و بهبود آن دانست . اصول پنچ کانه  5S  در محیط کار به طور خلاصه بصورت زیر بیان می شود : 1- پاکسازی محیط کار 2- ایجاد نظم و ترتیب در محیط کار 3- نظافت محیط کار   4- استاندارد سازی  محیط کار  5 - ایجاد فرهنگ ساماندهی در محیط کار  .

اجرای هر کدام از اصول پنج گانه مذکور موجب رشد و بهبود وبهره وری در محیط کار می شود .

46)پیاده کردن سیستم پیشنهادات در شرکت ها , موسسات و سازمانها از مهمترین ابزارهای بهبودو ارتقاء  بهره وری محسوب میگردد . بطوریکه پیاده کردن سیستم پیشنهادات موجب بهبود نحوه انجام کار و کیفیت محصول با استفاده از نظرات کارکنان , بهبود روابط انسانی حاکم بر شرکت , تقویت خلاقیت و روحیه مشارکت و علاقه به کار در کارکنان , چگونگی یافتن راهکارهای اجرایی بهبود مستمر و کاهش هزینه میگردد . بر این اساس سیستم پیشنهادات به معنی ارزش گذاشتن به نظرات و پیشنهادات منابع انسانی شرکت می باشد که رشد و بقاء منابع انسانی و بهره وری در شرکت را موجب خواهد شد .

47 )نیروی انسانی کارآمد , انجام کارهای گروهی , مشارکت کارکنان در امور , همکاری صمیمانه میان مدیران و کارکنان , وجود روابط دوستانه در میان کارکنان , استفاده کافی و بجا از تکنولوژی  , استفاده مناسب از سرمایه و منابع انسانی و اطلاع و آگاهی از جایگاه و اهمیت بهره وری از رموز   بهره وری بالا و بهبود آن می باشد .

48)اگر در یک شرکتی کارکنان هدفهای خود را با هدفهای مدیران و هدفهای شرکت هماهنگ نیابند و به اهمیت و جایگاه بهره وری و بهبود آن پی نبرند مسلماً حرکتی در جهت افزایش و بهبود      بهره وری بوجود نمی آید .

49)موفقیت یک شرکت در دستیابی به اهداف بهره وری منوط به داشتن مدیر بصیر , آگاه , لایق , مدبر و هنر مند نیز می باشد . مدیر اثر بخش , که خود نیز در زمره منابع انسانی می باشد قادر خواهد بود که زمینه رشد و بهبود بهره وری را با رفع موانع و ایجاد شرایط مناسب فراهم نموده و نیروهای انسانی کار آمد و منابع مادی مورد نیاز را گردآوری و پس از ترکیب مناسب , هماهنگ نموده و با استفاده بهینه از آنها به اهداف شرکت دست یابد .

50)شکوفایی اقتصاد کشورها در گرو بهره وری بالای نیروی انسانی مولد و بهره ور می باشد . بر این اساس ضروری است موسسات , شرکت ها و سازمانها که غالباً از لحاظ بهره وری در وضعیت نامناسبی قرار دارند برای بالا بردن  بهره وری تمهیداتی اندیشیده و در این زمینه از هیچ کوشش و تلاشی فرو گذار نکنند که صلاح ملت و کشور اسلامی ما در این می باشد .

منبع :

http://www.strategymehvar.blogfa.com/post-32.aspx

 

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد